از این جلسه با مبحث محاسبات افت فشار در کانال در خدمت شما عزیزان خوهیم بود. مطالب آورده شده از استانداردهای اسمکنا و اشری میباشد. در خیلی از موارد دیده میشود که مهندسین، در محاسبات افت فشار کل در کانال، اعدادی مانند 50 درصد و یا 30 درصد را برای افت اتصالات به عدد حاصل از افت استاتیکی در کانال اضافه میکنند. حال سوال اینجاست که این اعداد اضافه شده تا چه حد درست میباشند و روش صحیح برآورد افت فشار کل در کانال به چه صورت است؟ قبلا از پرداختن به مثالهای مربوطه این بخش، به تئوری این مبحث میپردازیم.
محاسبه افت فشار کل در یک کانال دارای 2 پارامتر است
- افت فشار استاتیکی
- افت فشار دینامیکی
پارامتر اول یعنی افت فشار استاتیکی همانطور که از نام آن مشخص است در اثر ایجاد اصطکاک بین کانال و سیال ایجاد میشود. این پارامتر با عواملی چون سرعت، ابعاد، طول کانال و سطح زبری کانال تغییر میکند. افت اصطکاکی معمولا از طریق داکتیلاتور، نرم افزار و یا جداول مربوطه با داشتن سرعت و سی اف ام عبوری، مشخص میشود.
البته همانطور که قبلا نیز اشاره کردیم بایستی توجه داشت که این جداول براساس شرایط استاندارد هوا، یعنی با دانسیته 1.204 کیلوگرم بر مترمکعب و ورق گالوانیزه تمیز میباشد. در خیلی از محاسبات، برای دماهای بین 10 تا 60 درجه سانتیگراد و ارتفاع تا 600 متر، معمولا تصحیحی برای اعداد صورت نمیگیرد اما در مواردی که تغییرات دانسیته بزرگ باشد (مثلا درجه حرارت های بالا و یا ارتفاعهای بالا) و باعث ایجاد تغییر سایز کانال شود.
می توان از جدول زیر با داشتن دما و ارتفاع از سطح دریا عدد دانسیته را تصحیح نمود.
پارامتر دوم، افت فشار دینامیکی است
این مهم عمدتا به دلیل تغییر سرعت در اتصالات کانال ایجاد میشود که باعث تغییر جریان آرام سیال به جریان مغشوش میگردد و به دو دلیل ایجاد میشود.
- عواملی که سبب تغییر مسیر کانال میشود.
- عواملی که سبب تعییر سطح مقطع کانال میشود.
حال برای محاسبه افت فشار دینامیکی، به دو پارامتر نیاز د اریم
- ضریب افت اتصالات که آنرا با C در استانداردها نشان میدهند.
- مقدار افت فشار سرعتی که بایستی محاسبه گردد.
برای محاسبه ضریب C، میتوان از جداول اسمکنا و اشری استفاده کرد. این پارامتر بدون بعد بوده و در واقع مقدار افت هد سرعتی در اتصالات است ( مبحث محاسبات افت فشار در کانال). بنابراین فرمول مورد نظر برای محاسبه افت فشار دینامیکی برابر است با :
TP=CxVP
در این رابطه،
- TP، افت فشار دینامیکی که براساس پاسکال و یا اینچ ستون آب است.
- C، ضریب افت دینامیکی است که از جداول بدست میآید.
- VP، فشار سرعتی که براساس پاسکال و یا اینچ ستون آب است.
روش حل
- مقدار C از جداول با توجه به نوع اتصال مشخص است.
- برای محاسبه فشار سرعتی، ابتدا با توجه به سی اف ام و سطح کانال، سرعت را محاسبه میکنیم
(V (fpm)=Q(cfm)/A(ftxft
حال برای محاسبه فشار سرعتی از رابطه زیر استفاده میکنیم :
Vp=(v/4005)^2
و در حالت متریک برابر است با :
(Vp=0.602(V^2
مثال اول
افت فشار دینامیکی را برای یک زانویی با ابعاد 24 در 20 اینچ و با سی اف ام حدود 7000 بدست آورید ؟ مقدار ضریب C با توجه به جداول برابر 0.4 در نظر گرفته شده است (مبحث محاسبات افت فشار در کانال).
جواب
V=Q/A=7000/(24X20/144)= 2100 fpm
Vp=(v/4005)^2=(2100/4005)^2=0.275 in.w.g
لذا افت فشار دینامیکی برابر است با :
TP = C X Vp = 0.4X0.275 = 0.11 in w.g
مثال دوم : این مثال را به روش متریک حل می کنیم
افت فشار دینامیکی را برای یک زانویی با ابعاد 600 میلیمتر در 500 میلیمتر و با حجم عبوری 3500 لیتر بر ثانیه بدست آورید ؟ مقدار ضریب C با توجه به جداول برابر 0.4 است ( مبحث محاسبات افت فشار در کانال).
جواب
3500 لیتر بر ثانیه = 3.5 مترمکعب بر ثانیه
V=Q/A=3.5/(0.5X0.6)= 11.67 m/s
Vp=0.602(V^2)=0.602×11.67×11.67=81.99 pa
لذا افت فشار دینامیکی برابر است با
TP = C X Vp = 0.4X82 = 32.8 pa
مثال سوم
افت فشار دینامیکی را در خروجی یک کانال اگزازست با فشار استاتیکی 0.25 اینچ ستون آب و نیز 1790 CFM محاسبه کنید. زاویه تتا 30 درجه و نسبت 2 سطح به یکدیگر برابر 1.5 است.
جواب: چون فشار را در خروجی میخواهیم از عبارت EXIT از جداول استفاده میکنیم.
لذا مقدار ضریب C با توجه به جداول برابر 0.63 است.
Vp=(v/4005)^2=(1790/4005)^2=0.2 in.w.g
لذا افت فشار دینامیکی برابر است با
TP = C X Vp = 0.63X0.2 = 0.126 in w.g
مثال چهارم
افت فشار دینامیکی را برای یک تبدیل از مستطیلی 36 در 12 اینچ به مربع 10 در 10 اینچ را با احتساب زاویه 30 محاسبه کنید ؟ فرض کنید فشار سرعتی برابر 0.4 است ( مبحث محاسبات افت فشار در کانال).
جواب
A1=36X12= 432
A= 10×10= 100
A1/A=4.32
بنابراین طبق جدول مقدار ضریب برابر 0.05 خواهد بود.
لذا افت فشار دینامیکی برابر است با
TP = C X Vp = 0.05 X 0.4 = 0.02 in w.g
آموزش های رایگان قابلیت ذخیره کردن و یا دانلود ندارند .چگونه میتوانیم این آموزش ها را ذخیره کنیم
سلام – جهت جلوگیری از کپی مطالب و رعایت حقوق نویسنده این مهم انجام شده است. برای ذخیره مطالب می توانید از صفحه مورد نظرتان عکس بگیرید. با تشکر
چگونه میتوانم مطالب را دانلود کنم
با سلام – مطالب بخش وبلاگ قابل دانلود نیستند. با توجه به اینکه مطالب از روی سایت حذف نمی شوند، می توانید هز زمان به سایت سر بزنید و مطلب مورد علاقه تان را مطالعه کنید. با تشکر
سلام مهندس ژیانی عزیز
خیلی خیلی ممنون از مطالب آموزشی و محتوای عااااااالی شما
یک سوال درخصوص مثال3:
قسمت v/4005 برایv همون عدد cfm نوشته شده که1790 باشه. ایا به عدد یک تقسیم شده و A=1 بوده یا نیاز به تصحیح داره؟
ممنونم
سلام تشکر – بله در صورت همان دبی است که حجم هوا براساس سی اف ام است نیاز به تصحیح ندارد
سلام افت فشارمعادل برای تعیین ابعادکانال اگزاست
راچنددر
نظرمیگرند
سلام، چیزی به عنوان طول معال برای کانال کشی نداریم و افت فشارها باستی تک به تک محاسبه شوند.
با سلام در صورتیکه به عنوان مثال فن اگزاست روی بام باشد ومثلا ارتفاع مکش حدود 60 متر با شد آیا نبایستی به غبر از افت محاسبه شده در طول مسیر کانال هد مورد نیاز جهت غلبه بر ارتفاع را نیز محاسبه کرد ؟ چیزی مشابه محاسبه هد در محاسبات پمپ
سلام شما بایستی محاسبه افت فشار توتال را انجام دهید مشابه پمپ، یعنی استاتیک + دینامیک.
سلام جناب مهندس:
ما بعد از وارد کردن CFM و افت فشار 0.1 در نرم افزار داکت سایزر:
مقدار سایز کانال دایرهای ومستطیلی برایمان مشخص میشود.
اطلاعات مناسب دیگهای در زیر نرمافزار مثل سرعت سیال / فشار سرعتی / قطر معادل
و افت فشار که عددی کوچکتر یا نزدیک به 0.1 میباشد بصورت اتومات ظاهر میشود.
همین عدد کوچکتر و نزدیک به 0.1 مقدار افت فشار دقیق استاتیک ما میشود.؟
سلام بله دقیقا
با سلام و وقت بخیر وممنون از اموزش های خوبتون
یه سوال داشتم در انتخاب فن هواساز یه افت فشار داریم که باید افت فشار خود دستگاه به علاوه افت فشار کانال بشه
سوال من اینجاست که اون افت فشار کانال افت فشار استاتیکی هست یا افت فشار کل کانال( استاتیکی + دینامیکی) و اینکه چرا؟
ممنون
سلام – توجه داشته باشید که افت فشار کل کانال شامل ستاتیکی + دینامیکی است که استاتیکی برای کانال های راسته است و دینامیکی برای نقاطی که تغییر سرعت دارید مشابه اتصالات، دمپرها و ….
با سلام ،ما تونلی داریم که میخوایم براش تهویه مکنده بزاریم این تونل در هر متر ۱۰۰ متر مکعب هستش که از سطح زمین چاه با قطر ۱ متر به تونل زدیم که از سطح زمین تا سقف تونل ارتفاعش ۱۸ متر هست و با فواصل ۵۰ متر چاه داریم ،میخواستم ببینم با توجه به ابعاد بالا پیشنهادتون با توجه به افت فشار چه فنی با چه مشخصاتی هستش و ایا نیاز به کانال کشی هستش و اینکه بیشتر قصد تهویه گرد و غبار و دود حاصل از احتراق ماشین الات هستش،و جا نمای این فن بهتره در بالای چاه باشه یا در داخل تونل
با تشکر
سلام بجای فن مکنده از دمنده استفاده کنید در بالای چاه از نوع فن سانتریفیوژ که دبی و افت را هم باید بدست بیاورید
سلام من چطور باید از افت فشار سرعت را محاسبه کنم
سلام – افت فشار و سرعت دو پارامتر مستقل هستند.
سلام وقتتون بخیر من یه سوال داشتم از خدمتتون تو طراحی اتاق تمیز ایزو کلاس 7 و 8 با ابعاد 25 متر چه هواسازی باید استفاده بشه و نحوه محاسبات تعداد دریچه های هوای ورودی و خروجی تو هر اتاق چطوری هستش؟ ممنون میشم راهنمایی بفرمایید
سلام هواساز هایژنیک – تقسیم بندی دیفیوزرهای هوای رفت به نوع طراحی و اتاق برمیگرده