کتاب برق برای تکنسینهای HVAC به عنوان یک منبع تخصصی و ضروری، با هدف ارائه اصول بنیادی برق و الکترونیک مرتبط با سیستمهای برودتی، گرمایشی و تهویه مطبوع (HVACR) تألیف شده است. این اثر نه تنها مفاهیم پایه را با کمترین استفاده از محاسبات پیچیده تئوری تشریح میکند، بلکه جدیدترین کاربردهای عملی این اصول را در صنعت امروز HVAC به نمایش میگذارد. صنعت تهویه مطبوع و برودت به سرعت در حال تحول است و معرفی ریزتراشههای رایانهای، امکان کنترل دقیق و برنامهریزیپذیر سیستمهای گرمایشی و سرمایشی را فراهم آورده است. این تحولات، بهویژه در کورههای با بازدهی بالا، نیازمند کنترلهای مبتنی بر تراشه برای توالی عملیات و حفاظت از سیستمها در برابر آسیبهای تصادفی است. بنابراین، هدف اصلی این کتاب، مجهز ساختن تکنسینهای آینده به دانش و مهارت لازم برای درک و استفاده از این دستورالعملها و بهبودهای فنی است.
- عنوان کتاب: برق برای تکنسینهای HVAC
این کتاب با یک رویکرد جامع، خواننده را از تئوری اتمی و ماهیت الکترونها، که سنگ بنای تولید برق سیستمهای HVACR هستند، آغاز میکند و بهتدریج به تحلیل مدارهای پیچیدهتر و دستگاههای کنترلی پیشرفته میرسد. ساختار بیست فصلی کتاب، یک مسیر آموزشی منطقی را دنبال میکند؛ از تعریف ولتاژ، جریان، مقاومت و قانون اُهم گرفته تا اجزای مدارها، دستگاههای اندازهگیری و سپس تمرکز بر مفاهیم پیچیدهتر مانند جریان متناوب (AC) و سهفاز. بخشهای قابل توجهی به معرفی قطعات نیمههادی، ترانزیستورها و مدارهای حالت جامد (Solid-State Controls) اختصاص یافته که نقش کلیدی در کنترلهای مدرن برق سیستمهای HVACR ایفا میکنند. اهمیت این کتاب نه تنها در انتقال دانش نظری است، بلکه در تقویت مهارتهای عملی عیبیابی (Troubleshooting) است که در چندین فصل کلیدی پوشش داده شده است. این اثر، یک منبع ضروری برای هر فردی است که میخواهد در حوزه نصب، نگهداری و تعمیر تجهیزات مدرن تهویه مطبوع به یک متخصص مسلط بر برق سیستمهای HVACR تبدیل شود.
فصل ۱. مقدمهای بر برق
این فصل با تعریف برق و تاریخچه کشف آن آغاز میشود و مفهوم اساسی ارتباط ماده و الکتریسیته را تشریح میکند. ماهیت اتم و ذرات تشکیلدهنده آن، شامل الکترونها (با بار منفی)، پروتونها (با بار مثبت) و نوترونها، به عنوان منشأ اصلی الکتریسیته توضیح داده میشود. این فصل بر حرکت کنترلشده الکترونها به عنوان عامل انجام کار تأکید میکند و مفاهیم بنیادین مانند الکتریسیته ساکن و مغناطیس را معرفی میکند. در ادامه، چهار مفهوم اصلی یک مدار الکتریکی مطرح میگردد: ولتاژ (اختلاف پتانسیل یا نیروی محرکه الکتریکی)، جریان (حرکت الکترونها)، مقاومت (مخالفت در برابر جریان) و مدار الکتریکی بسته. تفاوت بین هادیها، عایقها و اهمیت سوئیچها در کنترل جریان الکترونها در یک مدار کامل تشریح میشود و در پایان، نحوه نمایش شماتیک یک مدار ساده آموزش داده میشود.
فصل ۲. جریان، ولتاژ، مقاومت، توان و قانون اُهم
این فصل بر واحدهای اندازهگیری کلیدی در الکتریسیته و ارتباط ریاضی آنها تمرکز دارد. در ابتدا، منابع مختلف تولید برق، شامل واکنش شیمیایی (باتریها)، گرما، نور، فشار و مغناطیس، معرفی میشوند. سپس، واحدهای استاندارد اندازهگیری شامل کولن (واحد بار)، آمپر (واحد جریان)، ولت (واحد اختلاف پتانسیل) و اُهم (واحد مقاومت) تعریف میگردند. هسته اصلی این فصل، شرح کامل قانون اُهم است که رابطه اساسی بین ولتاژ (E یا V)، جریان (I) و مقاومت (R) را بیان میکند (V = I * R). مثالهای متعددی برای کاربرد قانون اُهم در مدارهای بسته ارائه میشود. در بخش پایانی، مفهوم توان الکتریکی (وات و کیلووات) و انرژی الکتریکی (کیلوواتساعت) معرفی شده و نحوه تبدیل انرژی الکتریکی به کار مفید، مانند گرما در مقاومتها یا انرژی مکانیکی در موتورها، شرح داده میشود.
فصل ۳. مقاومتها، سایر قطعات الکتریکی و نمادهای آنها
این فصل اجزای غیرفعال و فعال یک مدار الکتریکی را معرفی کرده و نمادهای شماتیک استاندارد آنها را توضیح میدهد. انواع مقاومتها، شامل مقاومتهای ثابت و متغیر (مانند پتانسیومترها)، همراه با سیستم کد رنگ برای تعیین مقدار مقاومت و تلورانس آنها، شرح داده میشوند. همچنین، انواع خازنها (مانند خازنهای الکترولیتی و متغیر) و سلفها (القاگرها) و عملکرد آنها معرفی میگردند. تمرکز بر روی قطعات حیاتی در برق سیستمهای HVACR شامل ترانسفورماتورها (کاهنده و افزاینده ولتاژ)، نیمههادیها (مانند دیودها و ترانزیستورها)، سوئیچها، رلهها و دستگاههای حفاظتی (مانند فیوزها و قطعکنندههای مدار) میباشد. درک نمادهای این قطعات برای خواندن نقشههای شماتیک و عیبیابی دقیق در صنعت ضروری است.
فصل ۴. مدارهای سری و موازی
این فصل به تحلیل و تشریح دو ساختار اصلی مدارهای الکتریکی میپردازد. ابتدا، مدار سری معرفی میشود، که در آن جریان تنها یک مسیر برای عبور دارد؛ قوانین حاکم بر مقاومت، ولتاژ و جریان در مدارهای سری، بهویژه تقسیم ولتاژ، بهدقت توضیح داده میشود. سپس، مدار موازی شرح داده میشود، که در آن جریان دارای چندین مسیر انشعابی است؛ قوانین مربوط به جریان کل (جمع جریانها) و مقاومت معادل (فرمول مقاومت معکوس) در مدارهای موازی بررسی میگردد. در نهایت، مدارهای سری-موازی معرفی میشوند که ترکیبی از هر دو ساختار هستند و پیچیدگی مدارات کنترلی در برق سیستمهای HVACR را تشکیل میدهند. روشهای گامبهگام برای تعیین مقاومت کل، جریان و ولتاژ در این مدارهای ترکیبی آموزش داده میشود.
فصل ۵. مغناطیس، سلونوئیدها و رلهها
این فصل به بررسی مغناطیس و کاربردهای آن در دستگاههای کنترلی صنعت HVACR میپردازد. مباحث با مغناطیس دائم و موقت آغاز میشود و تئوری الکترومغناطیس، یعنی تولید میدان مغناطیسی با عبور جریان الکتریکی از سیمپیچ، تشریح میگردد. سپس، عملکرد سلونوئیدها و رلهها، که هر دو بر اساس اصل الکترومغناطیس کار میکنند، توضیح داده میشود؛ سلونوئیدها نیروی الکتریکی را به حرکت مکانیکی خطی تبدیل میکنند، در حالی که رلهها از میدان مغناطیسی برای باز و بستهکردن سوئیچهای الکتریکی در مدار کنترل استفاده میکنند. کاربردهای سلونوئیدها در شیرهای خط مایع، خط مکش و شیرهای گاز داغ (برای یخزدایی) در سیستمهای برودتی، و همچنین نقش ترانسفورماتورها در تأمین ولتاژ پایین (۲۴ ولت) برای مدارهای کنترل، از جمله مباحث کلیدی این فصل مرتبط با برق سیستمهای HVACR است.
فصل ۶. ابزارهای اندازهگیری الکتریکی
این فصل به معرفی و تشریح عملکرد کنتورهای الکتریکی میپردازد که ابزارهای حیاتی برای عیبیابی در برق سیستمهای HVACR هستند. انواع حرکتهای کنتور، از جمله حرکت D’Arsonval در کنتورهای آنالوگ، و مفهوم خطای اختلاف منظر (Parallax Error) توضیح داده میشود. کنتورهای اصلی شامل آمپرمتر (Ammeters)، ولتمتر (Voltmeters) و اُهممتر (Ohmmeters) معرفی میگردند. استفاده صحیح از آمپرمترهای کلمپی (Clamp-on Ammeters) برای اندازهگیری جریان AC بدون قطع مدار، و نحوه اتصال ولتمتر به صورت موازی و اُهممتر به صورت سری (و قطع برق) برای اندازهگیری مقاومت یا پیوستگی، بهدقت آموزش داده میشود. همچنین، مولتیمترهای دیجیتال مدرن، مِگِرهای (Meggers) عایقسنج و سایر ابزارهای تشخیصی مانند نشتیابهای هالوژن الکترونیکی نیز بررسی میشوند.
فصل ۷. برق الکتریکی: جریان مستقیم و جریان متناوب
این فصل به دو نوع اصلی جریان برق، یعنی جریان مستقیم (DC) و جریان متناوب (AC) میپردازد. در بخش DC، انواع باتریها (سلول اولیه و ثانویه) و نحوه اتصال آنها به صورت سری یا موازی برای افزایش ولتاژ یا ظرفیت جریان شرح داده میشود. سپس، مفهوم جریان متناوب (AC)، که منبع اصلی تغذیه در HVACR است، با جزئیات بررسی میگردد. مفهوم موج سینوسی، چرخه، فرکانس، مقادیر پیک، متوسط و مؤثر (RMS) برای AC توضیح داده میشود. در ادامه، جریان متناوب چندفاز، بهویژه جریان سهفاز، که برای موتورهای صنعتی بزرگ استفاده میشود، معرفی میگردد. این فصل تفاوتهای اتصال ستاره (Wye) و مثلث (Delta) در مدارهای سهفاز و خواص الکتریکی هر یک را تشریح میکند.
فصل ۸. سلفها و ترانسفورماتورها
این فصل بهطور تخصصی به دستگاههای القایی و ترانسفورماتورها میپردازد. مباحث با اصول خودالقایی و القای متقابل بین سیمپیچها آغاز میشود. مفهوم راکتانس القایی ($X_L$)، که مقاومت سلف در برابر جریان متناوب است، و نحوه اندازهگیری و کاربردهای آن توضیح داده میشود. در ادامه، ترانسفورماتورها به عنوان دستگاههایی که از القای متقابل برای تغییر ولتاژ استفاده میکنند، معرفی میشوند. نسبت ولتاژ و نسبت دور (Turns Ratio) برای ترانسفورماتورهای کاهنده (Step-down) و افزاینده (Step-up) تشریح میگردد. همچنین، انواع ترانسفورماتورها (مانند ترانسفورماتورهای هسته آهنی و خودالقایی) و دلایل تلفات انرژی در آنها مورد بررسی قرار میگیرد.
فصل ۹. خازنها و راکتانس خازنی
این فصل بر روی خازنها، به عنوان دستگاههای ذخیرهسازی بار الکتریکی، تمرکز دارد. اصول کار خازن، عواملی که بر ظرفیت (کاپاسیتانس) آن تأثیر میگذارند (مانند سطح مقطع، فاصله صفحات و نوع دیالکتریک) و واحد فاراد معرفی میگردد. ولتاژ شکست DC کاری (WVDC) خازن به عنوان یک عامل حیاتی مورد بحث قرار میگیرد. مفهوم راکتانس خازنی ($X_C$) که مقاومت خازن در برابر جریان AC است، توضیح داده میشود. تأثیر خازن بر ایجاد تأخیر در فاز ولتاژ نسبت به جریان (Capacitor Causes a Lagging Voltage) و در نهایت، روشهای عملی برای تست و بررسی سلامت خازنها در مدار، از جمله اندازهگیری ظرفیت آنها، شرح داده میشود. خازنها از اجزای حیاتی در موتورهای برق سیستمهای HVACR هستند.
فصل ۱۰. جریان متناوب تکفاز و سهفاز
این فصل به جنبههای عملی جریان متناوب در توزیع برق و مدارهای HVACR میپردازد. تفاوتهای اساسی بین سیستمهای تکفاز (عمدتاً برای کاربردهای مسکونی) و سهفاز (برای بارهای بزرگ تجاری و صنعتی) بررسی میشود. مفهوم پیچیده بردارها و تأثیر مؤلفههای مقاومت، خازن و سلف بر یکدیگر و بر ضریب توان (Power Factor) در مدارهای AC تشریح میگردد. ضریب توان، که نشاندهنده کارایی انتقال توان است، توضیح داده میشود. همچنین، نحوه توزیع برق چندفاز و نقش قطعکنندههای مدار (Circuit Breakers) به عنوان دستگاههای حفاظتی ضروری در برابر اضافهبار و اتصال کوتاه در مدارهای برق سیستمهای HVACR مورد بحث قرار میگیرد.
فصل ۱۱. کنترلهای حالت جامد
این فصل به فناوری مدرن نیمههادیها و کنترلهای الکترونیکی میپردازد. ساختار و اصول نیمههادیها، شامل مواد نوع P و N، و نحوه عملکرد دیودها به عنوان یکسوکنندهها شرح داده میشود. در ادامه، اجزای پیشرفتهتر مانند یکسوکنندههای کنترلشده با سیلیکون (SCRs)، ترانزیستورها و مدارهای مجتمع (Integrated Circuits – ICs) معرفی میگردند. این فصل بر کاربرد این قطعات در سیستمهای HVACR مدرن، از جمله کنترلهای یخزدایی بر اساس تقاضای حالت جامد، حسگرهای ترمیستور برای دما و حسگرهای رطوبت، و ماژولهای کنترل حفاظت از موتور کمپرسور تأکید دارد. روشهای عیبیابی و بازیابی ماژولهای الکترونیکی نیز برای تکنسینهای برق سیستمهای HVACR ارائه میشود.
فصل ۱۲. موتورهای جریان متناوب
موتورهای AC قلب سیستمهای HVACR هستند و این فصل به انواع و عملکرد آنها اختصاص دارد. موتورهای اصلی شامل موتور دوفاز (Split-Phase)، موتور رانش-استارت با القای عملکرد، موتور استارت خازنی، موتور خازن دائم دوفاز (PSC) و موتور استارت-ران خازنی تشریح میشوند. اصول راهاندازی این موتورها، از جمله نحوه عملکرد رلههای راهاندازی و خازنها (استارت و ران) در ایجاد میدان مغناطیسی دوار برای راهاندازی، بهدقت توضیح داده میشود. در بخش پایانی، موتورهای سهفاز و مزایای عملکردی آنها، درجهبندی خازنها، مقاومتهای تخلیهکننده و محافظهای موتور (Motor Protectors) برای جلوگیری از آسیب حرارتی، بررسی میگردد.
فصل ۱۳. ایمنی برق
این فصل به موضوع حیاتی ایمنی برق در محیط کار تکنسینهای برق سیستمهای HVACR میپردازد. اهمیت دستگاههای ایمنی و اقدامات احتیاطی در برابر شوک الکتریکی و خطرات آتشسوزی تأکید میشود. استفاده صحیح از سوئیچهای اصلی (Main Switches) و ابزارهای الکتریکی قابل حمل، بهویژه معرفی و کاربرد قطعکنندههای مدار خطای زمین (GFCI) برای جلوگیری از برقگرفتگی، شرح داده میشود. انواع محافظهای مدار، شامل فیوزها و قطعکنندههای مدار، و نقش آنها در قطع جریان بیش از حد توضیح داده میشود. این فصل، آگاهیدهنده و اجباری برای حفظ سلامت تکنسین و تجهیزات است.
فصل ۱۴. دستگاههای کنترل
این فصل به اجزای کنترلکننده سیستم میپردازد. عملکرد رلههای توان (Power Relays) و رلههای استارت موتور، بهویژه رلههای تأخیر زمانی (Time-delay Relays) که برای جلوگیری از چرخه کوتاه کمپرسور استفاده میشوند، تشریح میگردد. سلونوئیدها و کاربرد آنها در شیرهای برقی معرفی میشوند. همچنین، انواع ترموستاتها، شامل نوع دمسنجی (Bellows-type)، دوفلزی (Bimetallic-type) و ترموستاتهای ریزپردازنده مدرن، همراه با تنظیمات مهمی مانند پیشبینیکنندههای گرما و سرما، پوشش داده میشود. در نهایت، سوئیچهای فشار که برای نظارت بر پارامترهای عملیاتی سیستم استفاده میشوند، بررسی میگردند.
فصل ۱۵. مدارهای گرمایشی
این فصل بهطور خاص بر عملکرد و مدارهای الکتریکی سیستمهای گرمایشی تمرکز دارد. اصول اساسی کارکرد کوره گازسوز و سیستم گرمایش الکتریکی پایه شرح داده میشود. نحوه استفاده از نمودارهای نردبانی (Ladder Diagrams) و نمودارهای ارائهشده توسط سازنده برای درک توالی عملیات و سیمکشی میدانی توضیح داده میشود. مدارهای پمپ حرارتی (Heat Pumps) و الزامات ویژه آنها، از جمله کنترلهای یخزدایی و عملکرد در حالت گرمایش، با جزئیات بررسی میگردد. همچنین، کورههای با بازدهی بالا و ماژولهای کنترل الکتریکی پیچیده آنها معرفی شده و روشهای عیبیابی آنها، مانند کورههای پالسی، ارائه میشود.
فصل ۱۶. مدارهای تهویه مطبوع
این فصل به مدارهای کنترلی در سیستمهای تهویه مطبوع میپردازد. ساختار واحد تهویه مطبوع پایه، شامل کمپرسور، فن کندانسور و فن اواپراتور، و نحوه کنترل آنها توسط سوئیچها و رلهها شرح داده میشود. تأکید بر خواندن نقشههای شماتیک و نمودارهای نردبانی برای درک منطق کنترل فن و کمپرسور است. انواع ترموستاتها و سوئیچهای فن مورد استفاده در تهویه مطبوع و همچنین روشهای عیبیابی عمومی برای واحدهای پنجرهای (Window Units) ارائه میشود. تسلط بر این فصل به تکنسین کمک میکند تا مدارهای برق سیستمهای HVACR در حالت سرمایش را بهدقت تحلیل کند.
فصل ۱۷. مدارهای برودتی
این فصل بر روی مدارهای الکتریکی سیستمهای برودتی، به ویژه یخچالها و فریزرهای مسکونی، تمرکز دارد. اصول کارکرد یخچال پایه، از جمله نقش ترموستات و رلههای استارت، بررسی میشود. تفاوت بین سیستمهای یخزدایی دستی و خودکار (Automatic Defrost) و اجزای کنترلکننده چرخه یخزدایی، مانند تایمرهای یخزدایی و ترموستاتهای خاتمه یخزدایی، بهدقت تشریح میگردد. همچنین، سایر دستگاههای جانبی و سوئیچهای صرفهجویی در انرژی معرفی میشوند. این فصل شامل دستورالعملهای عیبیابی سریع الکتریکی و نکاتی برای تشخیص مشکلات متداول در سیستمهای برق سیستمهای HVACR است.
فصل ۱۸. عیبیابی
این فصل راهنمای کاملی برای عیبیابی است که بر فرآیندهای ایمن و منطقی تمرکز دارد. تأکید بر اقدامات احتیاطی ایمنی، بهویژه هنگام کار با مبردها و برق است. روشهای عیبیابی مشکلات متداول کمپرسورها، بهویژه کمپرسورهای PSC و کمپرسورهای تهویه مطبوع، شرح داده میشود. فرآیندهای تست قطعات مختلف، شامل تست موتور، تست خازن و تست رلههای محافظ موتور، با جزئیات آموزش داده میشود. استفاده از ولتآمپرمتر برای بررسی اتصال زمین (Grounds)، مدار باز (Opens) و اتصال کوتاه (Shorts) در موتورهای تکفاز و اندازهگیری ظرفیت خازنها، پروتکلهای استاندارد عیبیابی را برای متخصصان برق سیستمهای HVACR فراهم میآورد.
فصل ۱۹. کنترل توان الکتریکی برای واحدهای تهویه مطبوع
این فصل به انتخاب و کنترل توان الکتریکی در تأسیسات تهویه مطبوع میپردازد. مبحث اصلی، انتخاب اندازه سیم مناسب بر اساس افت ولتاژ مجاز و طول مدار است. تأثیر تغییرات ولتاژ بر موتورهای AC و نحوه محاسبه جریان راهاندازی و افت ولتاژ هجومی (Inrush Voltage Drop) در مدارهای تکفاز و سهفاز بررسی میگردد. همچنین، حفاظت مدار، انواع فیوزها (تکالمان و دوالمان تأخیر زمانی) و کاربرد ترموستاتها به عنوان سوئیچهای کنترل تشریح میشود. کنترلهای پیشرفته توان، مانند مانیتورهای خط تکفاز، تأخیرهای زمانی و کنترلهای فشار سر (Head Pressure Controls) و مانیتورهای ولتاژ خط سهفاز معرفی میگردند.
فصل ۲۰. فرصتهای شغلی در تهویه مطبوع و برودت
این فصل با نگاهی به بازار کار صنعت HVACR به پایان میرسد. انواع صنایعی که مکانیکهای تهویه مطبوع و برودت را استخدام میکنند، معرفی میشوند. شرایط و صلاحیتهای شغلی لازم برای موفقیت در این حوزه و اهمیت بهروز بودن با پیشرفتهای تکنولوژیکی مورد تأکید قرار میگیرد. همچنین، بحثی در مورد آینده صنعت، میزان دستمزد و مزایای شغلی ارائه میشود. هدف این فصل، ارائه انگیزه و جهتگیری به خوانندگان برای برنامهریزی یک حرفه موفق و درک اهمیت تخصص در برق سیستمهای HVACR است.
نتیجه گیری
کتاب «برق برای تکنسینهای HVAC» یک مجموعه آموزشی کامل و هدفمند است که اصول بنیادین الکتریسیته و الکترونیک را بهشکلی کاربردی در اختیار متخصصان صنعت گرمایش، تهویه مطبوع و برودت قرار میدهد. این اثر با ساختاری منطقی، ابتدا سنگ بنای فیزیکی و ریاضیاتی برق را از تئوری اتمی و قانون اُهم تشریح میکند و سپس، دانشآموختگان را گام به گام به دنیای پیچیده مدارهای سری-موازی و جریانهای AC سهفاز هدایت مینماید. پوشش جامع مفاهیمی چون مغناطیس، القاگرها، ترانسفورماتورها و خازنها، درک عمیقی از نحوه عملکرد اجزای غیرفعال مدار، که بخش اصلی برق سیستمهای HVACR را تشکیل میدهند، ایجاد میکند.
نقطه قوت برجسته این کتاب، تمرکز آن بر قطعات عملیاتی و پیشرفتهای است که در تجهیزات مدرن به کار میروند. از شرح مفصل موتورهای AC (شامل موتورهای PSC و سهفاز) و مکانیزمهای راهاندازی آنها گرفته تا بررسی دقیق کنترلهای حالت جامد، دیودها و ترانزیستورها که قلب سیستمهای کنترلی امروزی هستند، همه با هدف آمادهسازی تکنسین برای مواجهه با فناوریهای نوین ارائه شدهاند. همچنین، این کتاب به اهمیت ایمنی و استفاده صحیح از ابزارهای اندازهگیری الکتریکی، که برای هر عیبیابی دقیق در برق سیستمهای HVACR ضروری است، بهطور مفصل پرداخته است. فصول اختصاصی به عیبیابی، همراه با تکنیکهای تشخیصی گامبهگام برای اجزای مختلف (مانند کمپرسور و خازنها) و مدارهای کامل (گرمایشی، سرمایشی و برودتی)، این اثر را به یک مرجع عملی در حوزه خدمات تبدیل میکند. در نهایت، با پوشش مباحث مربوط به انتخاب سیم، کنترل توان و آشنایی با کدهای الکتریکی، دانشآموخته اطمینان حاصل میکند که نه تنها میتواند سیستمها را تعمیر کند، بلکه میتواند آنها را بهدرستی نصب و راهاندازی نماید. این کتاب، سندی حیاتی برای تضمین تخصص و کارآمدی در حرفه پرچالش و رو به توسعه برق سیستمهای HVACR است.
تاسیسات نوین | دوره آموزش و طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان شامل نرم افزار تاسیسات، کتابهای تاسیسات و مقالات آموزشی
